Misteria Paschalia to jeden z najważniejszych festiwali muzyki dawnej w Europie, od 2004 roku organizowany przez Krakowskie Biuro Festiwalowe w okresie Wielkiego Tygodnia. Wydarzenie, którego pomysłodawcą był Filip Berkowicz, prezentuje najciekawsze dzieła pochodzące z okresu od średniowiecza aż po wiek XVIII, wykonywane przez uznanych interpretatorów nurtu wykonawstwa historycznego. Obok dzieł dawnych mistrzów prezentowane są zapomniane kompozycje stanowiące ważne świadectwo wykonawczych i kompozytorskich tradycji epoki. Stąd obecne na Misteriach liczne muzyczne odkrycia i pierwsze współczesne światowe wykonania utworów.
Festiwal gościł takie sławy muzyki dawnej, jak Jordi Savall, René Jacobs, Fabio Biondi, Marc Minkowski, Ottavio Dantone, Diego Fasolis, Christophe Rousset oraz specjalizujące się w wykonawstwie historycznym zespoły: Il Giardino Armonico, Europa Galante, Les Arts Florissants, Accademia Bizantina, Ensemble Organum i Les Talens Lyriques. Ważnym elementem jest też prezentacja dorobku polskich zespołów – m.in. Capelli Cracoviensis i {oh!} Orkiestry Historycznej, czy artystów, takich jak Agnieszka Budzińska-Bennett.
Niemal od początku swego istnienia Festiwal Misteria Paschalia obecny jest na antenie radiowej Dwójki. Dzięki nawiązanej w 2017 roku współpracy z francuską telewizją Mezzo, koncerty festiwalu docierają do ponad 60 milionów odbiorców w 60 krajach na świecie.
Od 2017 roku każda kolejna odsłona festiwalu poświęcona jest innemu europejskiemu kręgowi kulturowemu, a pieczę nad programem mają wybierani co roku artyści-rezydenci, którym powierzane jest kierownictwo artystyczne. W tym roku objął je Vincent Dumestre, założyciel, dyrektor artystyczny i dyrygent zespołu Le Poème Harmonique.
W Niedzielę Palmową, 24 marca 2024 roku „uwerturę” do festiwalu stanowiła „Pasja według św. Jana” Johanna Sebastiana Bacha w interpretacji Jordiego Savalla oraz jego dwóch zespołów: La Capella Reial de Catalunya i Le Concert des Nations.
Podczas tej edycji festiwalowe wydarzenia podzielone zostały na dwa nurty: IN (cykle Grands Concerts i Dormitio), oraz OFF (cykle Uchem malarza, Listening Keys i Keyboard Days!).
W cyklu Grands Concerts znajdą się dzieła repertuaru muzyki zachodniej. Koncert muzyki sefardyjskiej odbędzie się w należącej do najstarszych w Polsce Starej Synagodze na Kazimierzu. W kaplicy św. Kingi w Kopalni Soli „Wieliczka” obok dzieł Bacha i jemu współczesnych publiczność usłyszy utwór skomponowany przez sztuczną inteligencję. Wystąpią Joanna Radziszewska-Sojka (sopran), Rafał Tomkiewicz (kontratenor), Karol Kozłowski (tenor), Sebastian Szumski (bas), Marcin Świątkiewicz (klawesyn) i Patrick Ayrton, który zadyryguje zespołem Arte dei Suonatori. W Bazylice Mariackiej zabrzmią „Nieszpory ku czci Najświętszej Maryi Panny” Claudia Monteverdiego złożone głównie z kompozycji pochodzących z jego ostatniego zbioru „Selva morale e spirituale” opublikowanym na kilka lat przed jego śmiercią w 1643 roku. Ten muzyczny testament mistrza zostanie przygotowany przez Vincent Dumestre, Le Poème Harmonique, solistów, chór i orkiestrę. Będzie to inna wersja wydanych w 1610 roku „Nieszporów ku czci Najświętszej Maryi Panny” tego samego autora, które w Centrum Kongresowym ICE Kraków wykonają zespół La Tempête i dyrygent Simon-Pierre Bestion.
Cykl Dormitio (będący wspomnieniem Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny) przy świecach w kościele Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w dzielnicy Wesoła będzie to kameralną serią recitali na klawesyn poświęconych zetknięciu dzieł Bacha z kompozycjami innych mistrzów. Wystąpią wirtuozi tego instrumentu: Pierre Hantaï (Bach i XVI wiek), Justin Taylor (Bach i XVII wiek) oraz Carole Cerasi (Bach i XVIII wiek).
W cyklu Keyboard Days! w Pałacu Potockich przy Rynku Głównym odbędzie się prezentacja dawnych instrumentów klawiszowych, będzie można zobaczyć m.in. klawesyny hiszpańskie, klawikordy, wirginał Mother & Child, klawicyterium, pianoforte, klawesyn-lutnię. Podczas trzydniowego święta zaplanowane są także recitale, wykłady, warsztaty i kursy mistrzowskie. Udział wezmą Jean-Luc Ho, Diego Ares, Patrick Ayrton, Maciej Skrzeczkowski, Justin Taylor, Lucie Chabard, Corina Marti, Marcin Świątkiewicz, twórcy instrumentów i studenci konserwatorium.
Cykl Uchem malarza… gościć będzie w krakowskich muzeach, pełnych dzieł, które wzbogacą rozumienie barokowego repertuaru. Majestatyczne sale Zamku Królewskiego na Wawelu wypełnią się muzyką w Wielki Piątek. W Sali Senatorskiej wykonane zostanie niepublikowane dotąd dzieło należące do gatunku sepolcro – „La Morte vinta” autorstwa Marc’Antonia Zianiego, odkryte na nowo przez Les Traversées Baroques pod dyrekcją Etienne’a Meyera. W Muzeum Czartoryskich w obecności dwóch arcydzieł malarstwa zachodniego, Leonarda da Vinci i Rembrandta, zabrzmią m.in. frottole Bartolomea Tromboncina w wykonaniu Sary Aguedy na harfie. Publiczność posłucha tego, co wielki Leonardo mógł słyszeć w Mediolanie pod koniec XV wieku, gdy malował „Damę z gronostajem”.
Pełen program 21.edycji festiwalu Misteria Paschalia w Krakowie znajduje się tutaj.
