Międzynarodowy Festiwal Kolęd i Pastorałek im. ks. Kazimierza Szwarlika to jeden z największych kolędowych przeglądów w Europie, a zarazem jeden z największych amatorskich festiwali muzycznych w kraju. Patronem Festiwalu jest ks. Kazimierz Szwarlik, wieloletni proboszcz parafii Świętej Trójcy, zmarły w 2006 roku. Pomysł Festiwalu zrodził się z zapału młodzieży i wikarego parafii, księdza Piotra Pilśniaka w 1995 roku w najstarszym kościele w Będzinie – w świątyni Świętej Trójcy. Piotr Pilśniak, który jest od lat dyrektorem festiwalu odebrał podczas niedzielnej gali Złoty Krzyż Zasługi. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego nadał dyrektorowi festiwalu Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Organizatorami festiwalu są: Fundacja Ogólnopolski Festiwal Kolęd i Pastorałek i Urząd Miasta Będzina.
Wydarzenie ma formułę konkursu, którego przebieg jest dwuetapowy. W pierwszym etapie występują wszyscy uczestnicy spełniający wymagania formalne. Udział w konkursie mogą brać wyłącznie amatorzy (w tym dzieci szkół muzycznych stopnia podstawowego): soliści, duety, zespoły wokalne i wokalno-instrumentalne, zespoły regionalne, schole i chóry działające w szkołach, domach kultury, parafiach, stowarzyszeniach, organizacjach polonijnych, a także osoby niezrzeszone.
Eliminacje do 30. MFKiP odbyły się w grudniu 2023 roku. W 37 ośrodkach eliminacyjnych w Polsce, Białorusi, Litwie, Ukrainie i – po raz pierwszy – we Włoszech zgromadziło się około 13 tysięcy osób zebranych w ponad 1 200 jednostkach wykonawczych. Do finału awansowało 135 najlepszych (62 solistki, 6 solistów, 12 duetów, 5 tercetów, 6 zespołów folklorystycznych, 15 zespołów wokalno-instrumentalnych, 18 zespołów wokalnych, 11 chórów), którzy od czwartku, 11 stycznia do soboty, 13 stycznia 2024 roku konkursowo wykonywali kolędy i pastorałki w Będzin Arenie.
14 stycznia 2024 roku odbył się Koncert Galowy 30 MFKiP, podczas którego ogłoszono laureatów. Jury w składzie: prof. dr hab. Katarzyna Sokołowska (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy), dr hab. Teresa Krasowska (prof. Instytutu Muzyki Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), dr hab. ks. Paweł Sobierajski (prof. – Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach) oraz Maestro Wiesław Ochman, artysta – śpiewak (Przewodniczący) nagrodziło miejscami na podium 39 artystów i przyznało 17 wyróżnień w 11 kategoriach: soliści (dzieci, młodzież i dorośli); duety, tercety i kwartety; dziecięce, młodzieżowe i dorosłe zespoły wokalne; zespoły wokalno-instrumentalne oraz regionalne i folklorystyczne, chóry (dziecięce, młodzieżowe, mieszane). Pełen protokół jury znajduj się tutaj.
– Błąkam się po scenach świata 65 lat. Zwiedziłem świat wszerz i wzdłuż i sądziłem, że znam już wszystkie wrażenia artystyczne, jakie są na świecie, bo poznałem wspaniałe filharmonie, wspaniałych dyrygentów, genialnych śpiewaków, wielkich reżyserów, ale musiałem przyjechać do Będzina, żeby zdać sobie sprawę, że są jeszcze elementy w sztuce, które potrafią wzbudzić tak wielkie uczucie, jakie wzbudziły te trzy dni, w których bez wątpienia Będzin stał się stolicą światowego śpiewu powszechnego – powiedział Wiesław Ochman, przewodniczący jury tuż przed ogłoszeniem laureata Grand Prix.
Retransmisję całego Koncertu jak i przesłuchań finałowych można znaleźć na stronie internetowej Festiwalu.