Święto ustanowiono w 1961 roku z inicjatywy Międzynarodowego Instytutu Teatralnego (ITI). Upamiętnia ono inaugurację w Paryżu, 27 marca 1957 roku, Teatru Narodów – festiwalu, podczas którego spotkały się zespoły z obu stron żelaznej kurtyny. Święto uchwalono w 1961 roku w Helsinkach podczas światowego 9. Kongresu ITI. Co roku w tym dniu wygłaszane jest orędzie przygotowane przez wybitną osobistość świata sztuki. Pierwsze orędzie w 1962 roku wygłosił Jean Cocteau.
W 2025 roku jego autorem jest Theodoros Terzopoulos, wybitny grecki reżyser i dramatopisarz, założyciel Teatru Attis. Jest twórcą unikalnej metody pracy z aktorem, który nieustannie bada granice ludzkiej ekspresji i emocji. Czy teatr może usłyszeć sygnały SOS wysyłane przez dzisiejsze czasy? Czy teatr jest zaniepokojony niszczeniem środowiska? Czy teatr troszczy się o kondycję człowieka? – zastanawia się w swoim przesłaniu. To pytania, na które nie ma ostatecznych odpowiedzi, ponieważ teatr od wieków istnieje i trwa dzięki pytaniom bez odpowiedzi.
Pełna treść przesłania Theodorosa Terzopoulosa znajduje się tutaj.
Polski Ośrodek Międzynarodowego Instytutu Teatralnego /ITI/ od wielu lat wybiera i zaprasza artystę polskiego do przygotowania specjalnego orędzia, jego autorami byli m. in. Anna Augustynowicz, Krystyna Janda i Olgierd Łukasiewicz. W tym roku jego autorką jest Irena Jun, wybitna aktorka i reżyserka teatralna związana ze stołecznym Teatrem Studio im. Stanisława Ignacego Witkiewicza od początku jego istnienia. Grała w legendarnych przedstawieniach Józefa Szajny, Jerzego Grzegorzewskiego i Antoniego Libery. Twórczyni Jednoosobowego Teatru Poezji Ireny Jun, z którym występowała w większości stolic europejskich i Australii oraz nieprzerwanie, od kilkudziesięciu lat, gra w całej Polsce. Uznana za jedną z najwybitniejszych odtwórczyń ról Beckettowskich na świecie.
Teatr idzie z nami. Wierzymy, że jesteśmy w nim widziani, słuchani i rozumiani – mówi artystka. (…) Jestem dumna z teatru w Polsce, w którym znaleźli miejsce artyści z Ukrainy i Białorusi. Mamy poczucie wspólnoty w dzisiejszym świecie, który sam z siebie staje się teatrem tragicznym. Teraz, kiedy waży się nasze bezpieczeństwo, musimy odważnie przeciwstawiać się agresji, brutalności i głupocie. Bądźmy solidarni ze wspólnotą artystów – obywateli świata.
Pełna treść przesłania Ireny Jun znajduje się tutaj.
