Trzy kobiety z różnych generacji, bunt i wielka miłość, strata, której nie można przeboleć, zawiedzione nadzieje i strach przed tym, co nieznane to treść najnowszej poznańskiej premiery. Moniuszko wykorzystał wcześniej napisaną muzykę do sztuki Józefa Korzeniowskiego pt. „Cyganie” (głownie chóry i tańce), wstawił kilka pieśni, skomponował uwerturę, a dziełu nadał nazwę „Jawnuta”, od imienia jednej z Cyganek. Utwór cieszył się dużym sukcesem, ale do Warszawy wrócił dopiero 1991 roku, wystawiony staraniem Marii Fołtyn, jak pisze Małgorzata Komorowska na stronie Moniuszko200: na Scenie Kameralnej Teatru Wielkiego zapłonęło wtedy ognisko i stanął cygański wóz.
Rzadko wystawiana opera Stanisława Moniuszki zostanie zaprezentowana po raz pierwszy w pełnym muzycznym opracowaniu przygotowanym przez Rafała Kłoczko, dyrygenta przedstawienia. Za inscenizację spektaklu odpowiadać będzie Ilaria Lanzino, włoska reżyserka młodego pokolenia, znana z niekonwencjonalnych przedstawień. Jej nowatorska inscenizacja poprowadzi nie tylko ku losom romskiej społeczności. Będzie to opowieść o losach kobiet, o łączącej je wspólnocie trudnych wyborów i niełatwych decyzji. Choreografia będzie dziełem Dominiki Babiarz, Giselle Czureji i Natalii Trafankowskiej.
Wśród urzekających moniuszkowskich melodii i rzewnych romskich pieśni będziemy szukać odpowiedzi, czy wieńczący operę happy end jest zawsze szczęśliwym zakończeniem. Rozpisana na kobiece głosy opowieść o niełatwych dziejach polskich Romek to historia zawieszona między tradycją a potrzebą zmiany. Będą poruszające rzewne romskie pieśni i porywające melodie. Znając nieposkromioną wyobraźnię Doroty Karolczak, odpowiedzialnej za dekoracje, świat przedstawiony na scenie pochłonie publiczność bez reszty.
Za kostiumy odpowiedzialna będzie Ilona Binarsch, światła Wiktor Kuźma, a projekcje Leszek Stryła. Wystąpią: Malgorzata Olejniczak – Worobiej (Chicha), Piotr Kalina (Stach, Oficer), Galina Kuklina – Kępczyńska (Jawnuta), Magdalena Wilczyńska – Goś (Iewa), Jaromir Trafankowski (Bartosz), Tomasz Mazur (Dżęga), Damian Konieczek (Morygo), Rafał Korpik (Szymon). Chór przygotowuje Mariusz Otto.
Utwór ,,Jawnuta: opera w 2 aktach” (wydanie źródłowe) z librettem Władysława Ludwika Anczyca na podstawie sielanki ,,Cyganie” Franciszka Dionizego Kniaźnina pochodzi z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Premiera odbędzie się 16 grudnia o godz. 19:00 (pawilon 1 Międzynarodowych Targów Poznańskich). Spektakl zostanie jeszcze zaprezentowany 18 i 20 grudnia.