Postać kontrowersyjnej królowej Barbary Radziwiłłówny inspirowała malarzy, pisarzy, reżyserów i kompozytorów. Ta najsłynniejsza w dziejach Polski historia miłosna, konflikt między szczęściem osobistym a racją stanu i wreszcie zagadkowa śmierć Barbary, której jednym z wyjaśnień jest otrucie przez samą Bonę Sforzę, nie pozostawiła obojętnym także kompozytora Henryka Jareckiego. „Barbara jeszcze Gasztołdowa żona” – dramat w 3 aktach z epilogiem Dominika Magnuszewskiego stał się pierwowzorem libretta opery. Jarecki kształcił się w Instytucie Muzycznym w Warszawie, będąc przez osiem lat ulubionym uczniem Stanisława Moniuszki, który włączał jego młodzieńcze utwory do programów swoich koncertów kompozytorskich. Twórczość operowa Henryka Jareckiego wpisuje się w polski nurt narodowy „wielkiej opery w dobie pomoniuszkowskiej”, kiedy to charakterystycznym stało się sięganie do tematyki historycznej oraz wielkiej polskiej literatury romantycznej i pozytywistycznej.
Pod koniec XIX wieku ta opera historyczna święciła triumfy we Lwowie, później jednak popadła w zapomnienie w jeszcze większym stopniu niż twórczość operowa działającego w tym samym czasie w Krakowie Władysława Żeleńskiego. Manuskrypt partytury dzieła szczęśliwie ocalał z pożogi wojennej i obecnie – wraz z rękopisami innych oper Jareckiego – znajduje się w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie.
13 marca dzieło zostanie zaprezentowane pierwszy raz od premierowych spektakli w 1893 roku. W postaci dramatu wcielą się m.in.: Izabela Matuła (Barbara Radziwiłłówna), Monika Ledzion-Porczyńska (Królowa Bona Sforza), Łukasz Załęski (Zygmunt August), Szymon Mechliński (Gasztołd) i Wojtek Gierlach (Książę Radziwiłł).
