Paszport „Polityki” to nagroda kulturalna dla twórców, którzy – zgodnie z deklarację redakcyjną tygodnika „Polityka”, czynią najszybsze postępy, zaskakują nowymi osiągnięciami, swoją aktywnością dobrze rokują w przyszłości i przez to zasługują na opiekę, wsparcie i promocję na świecie. Pomysłodawcą był szef działu kultury tygodnika Zdzisław Pietrasik, a jej nazwa, „Paszport” jest symboliczną przepustką do świata wielkiej sztuki międzynarodowej.
Po raz pierwszy przyznano ją w 1993 roku, obecnie nagradza artystów w siedmiu kategoriach: Książka, Film, Teatr, Muzyka poważna, Plastyka (sztuki wizualne), Muzyka popularna oraz Kultura cyfrowa. Od 2002 roku wręczana jest także nagroda specjalna Kreator Kultury, od dwóch lat poprzez internetowe głosowanie publiczności wręczany jest Paszport Czytelników.
Podczas poprzednich edycji „Paszport Polityki” w kategorii „Muzyka poważna otrzymali m. in. tak zasłużone nazwiska dla polskiej kultury jak Stanisław Leszczyński, czy Stefan Sutkowski, solistów instrumentalistów (Piotr Anderszewski, Rafał Blechacz, Kuba Jakowicz, Marcin Masecki), kompozytorów (Paweł Mykietyn, Aleksander Nowak), dyrygentów (Łukasz Borowicz) oraz reżyserów za zasługi operowe (Mariusz Treliński i Barbara Wysocka). Uhonorowano także śpiewaków: Olgę Pasiecznik, Dariusza Paradowskiego, Artura Rucińskiego, Wiolettę Chodowicz, Krzysztofa Bączyka, Joannę Freszel i Józefa Jakuba Orlińskiego.
W tej edycji w kategorii „Muzyka poważna” nominacje uzyskała trójka artystów. Sopranistka Gabriela Legun, od kilku lat odnosi sukcesy na polskich i międzynarodowych scenach operowych. Wystąpiła jako Mimi w premierze „Cyganerii” w Operze Bałtyckiej, w nadchodzących miesiącach zmierzy się z partią Amelii w „Simonie Boccanegrze” w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej. Pianista i klawesynista Maciej Skrzeczkowski jako pierwszy Polak wygrał Konkurs Musica Antiqua w Brugii. Niedawno wytwórnia Outhere pod marką Ricercar wydała jego debiutancki album „The Real John Bull” z utworami angielskiego kompozytora wykonywanymi na wirginałach. Najmłodszym nominowanym jest 21-letni wiolonczelista Antoni Wrona, studiujący obecnie na Uniwersytecie Muzycznym im. Franza Liszta w Weimarze. Ma na swoim koncie już kilka tryumfów koncertowych i znaczących występów festiwalowych. Współpracuje ze Stowarzyszeniem im. Ludwiga van Beethovena.
Ponadto do tegorocznych „Paszportów” zgłoszeni zostali: Marta Gardolińska (dyrygentka), Magdalena Lucjan (sopranistka), Kacper Malisz (skrzypek jazzowy), Szymon Mechliński (bas), Zuzanna Nalewajek (mezzosopran), Żaneta Rydzewska (kompozytorka), Rafał Ryterski (kompozytor), Yaroslav Shemet (dyrygent), Maria Sławek (skrzypaczka), Aleksandra Słyż (kompozytorka), Dorota Szczepańska (sopranistka), Joanna Natalia Ślusarczyk (dyrygentka), Ignacy Jan Wiśniewski (pianista jazzowy).
Laureatów poznamy podczas uroczystej Gali w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej 14 stycznia 2025 roku.
