Zgodnie z wieloletnią tradycją każdą edycję otwiera nowa premiera Opery Bydgoskiej. W tym roku była to „Wesoła wdówka” Franza Lehára. Poprzednia realizacja tego tytułu w Bydgoszczy odbyła się 35 lat temu. Tegoroczną premierę przygotowali Jerzy Jan Połoński – reżyseria i Maciej Figas – kierownictwo muzyczne. Scenografia to dzieło Mariusza Napierały, kostiumy – Anny Chadaj, choreografia Joanny Semeńczuk, reżyseria świateł Maciej Igielski, przygotowaniem chóru Henryk Wierzchoń. Spektakle premierowe, 22 i 23 kwietnia 2023 roku otworzyły kolejną edycję Bydgoskiego festiwalu Operowego, scena Opery Nova przez najbliższe dwa tygodnie pozostanie do dyspozycji zaproszonych Zespołów z Chorwacji, Polski, Czech, Litwy i Ukrainy.
Pierwszym spektaklem gościnnym będzie prawdziwa „parada” tańca współczesnego przygotowana przez słynnych choreografów XXI wieku: Mauro Bigonzettiego, Marco Goeckego, Andonisa Foniadakisa i kierującej Rijeka Ballet Company – NHK Theatre z Chorwacji – Mašy Kolar. „TransParada” to spektakl zabawny i niepokojący. Na program baletowego wieczoru (wtorek, 25 kwietnia) złożą się drapieżne, ale także żartobliwe choreografie do muzyki Debussy’ego, Ravela, Rossiniego, i Strawińskiego. Przedstawienie wpisuje się w ogólnopolska akcję „tańczmy” z okazji Międzynarodowego Dnia Tańca. Spektakl rekomendowany jest dla widzów dorosłych.
W czwartek, 27 kwietnia, w świat mitów greckich przeniesie widzów spektakl Warszawskiej Opery Kameralnej. Opera Christopha Willibalda Glucka znakomicie wyreżyserowana przez Magdalenę Piekorz, zachwyca ożywieniem świata podziemnych cieni. A kierownikiem muzycznym jest znakomity pasjonat muzyki dawnej, Stefan Plewniak.
29 kwietnia należy do czeskiej opery i…do dzieci. Dzieło Leoša Janačka to propozycja, która zainteresuje widza w każdym wieku. To też okazja do poznania opery w naszym kraju nieznanej i nigdy niewystawianej. Tym większa, że otrzymujemy ją „z pierwszej ręki”: dzisiejsza Opera im. Janáčka – Teatr Narodowy z Brna (Narodni Divadlo Brno) był świadkiem prapremiery „Przygód Lisiczki Chytruski” („Příhody lišky Bystroušky”) w 1924 roku. Historia Lisiczki – jej życie z ludźmi i w lesie- to urocza opowiastka, pełna ciepła, humoru, ale także realizmu i zadumy. Ale czy kończy się dobrze? Zespół przyjeżdża na Bydgoski Festiwal Operowy już po raz czwarty: tym razem profesjonalnym śpiewakom towarzyszyć będzie chór dziecięcy, niektóre role zwierzątek powierzone zostały dzieciom.
1 maja na scenie Opery Nova zagości Teatr Wielki im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu, który pokaże „Alberta Herringa”, operę komiczną Benjamina Brittena. Premiera tej produkcji odbyła się w czerwcu 2022 roku, spektakl wyreżyserowała Karolina Sofulak, a muzycznie przygotował Jerzy Wołosiuk. Ta trzecia opera w dorobu kompozytora opowiada o bohaterze, który musi zmierzyć się z opresyjnym światem. To komedia społeczna pełna lekkości, ale tylko z pozoru.
3 maja Litewski Narodowy Teatr Opery i Baletu w Wilnie pokaże „Bajaderę” w choreografii legendarnego Mariusa Petipy. Spektakl zawiera typowe dla baletu romantycznego miejsce akcji – egzotyczne Indie oraz temat przewodni – miłość jako najwyższy sens i wyraz życia. Podstawą fabuły jest starożytna literatura indyjska i poemat Goethego „Bóg i Bajadera”. Muzyka Ludwiga Aloisiusa Minkusa, dzięki swojej rytmicznej wszechstronności i emocjonalności stworzyła doskonałe tło dla żywiołowego baletu. Kierownictwo muzyczne sprawować będzie Martynas Staškus.
Litewski Narodowy Teatr Opery i Baletu w Wilnie, 5 maja, pokaże także „Kandyda” Leonarda Bersteina w reżyserii Vincenta Boussarda. Powiastka filozoficzna Woltera, po raz pierwszy opublikowana w 1759 roku pod pseudonimem, pozostaje zawsze aktualna – zwłaszcza w trudnych czasach, kiedy ironia i sceptycyzm znów stają się potrzebne. Fabuła jest prosta. Naiwny młody człowiek zakochuje się w dziewczynie pochodzącej z bogatego domu, a jej rodzina dba, by nigdy nie byli razem. Pangloss jest nauczycielem i filozofem, który wierzy w optymizm i uczy Kandyda, że wszyscy żyjemy w najlepszym z możliwych światów. Leonard Bernstein nazwał swój utwór operetką, starając się podkreślić jego związki z tradycją europejską. A jednak muzyka ta kojarzona jest głównie z brzmieniem amerykańskiego musicalu i posiada wszystkie najczęstsze cechy tego gatunku.
Zwieńczeniem XXIX Bydgoskiego Festiwalu Operowego, 7 maja, będzie „Nabucco” z Opery Narodowej Ukrainy im. Tarasa Szewczenki w Kijowie, w reżyserii Anatoliya Solovianenko i kierownictwem muzycznym Mykoły Diadiury. Dramatyczna historia walki o władzę, miłości i zazdrości jest tłem dla wspanialej muzyki włoskiego mistrza opery. Słynne „Va, pensiero” tym razem zabrzmi w wykonaniu artystów z Kijowa.
Przez pierwszy tydzień Festiwalu odbędą się także imprezy towarzyszące w sali kameralnej : 26 i 27 kwietnia premiera musicalu Romana Czubatego „Błękitny zamek” – produkcja Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, natomiast 28 kwietnia rozpocznie się mistrzowski kurs dla wokalistów prowadzony przez maestro Marka Rzepkę. 4 maja, z okazji 30-lecia pracy artystycznej Jacka Greszty w „koncercie „Mistrz i uczeń” podziwiać będzie można profesora i jego studentów, a 6 maja „Zemstę nietoperza” przygotowana siłami bydgoskiej uczelni.
Od 1994 roku Bydgoski Festiwal Operowy odbywa się corocznie, w gościnnych gmachu Opera Nova.To największy w Polsce przegląd najciekawszych dokonań teatrów muzycznych – zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Dwa festiwalowe tygodnie to czas spotkań twórców i ludzi kultury z entuzjastami różnorodnych gatunków muzycznych: opery, operetki, musicalu, baletu klasycznego i nowoczesnego.
Do tej pory festiwalowa publiczność miała okazję podziwiać tak renomowane zagraniczne zespoły operowe jak: Ukraińska Opera Narodowa z Kijowa, Lwowski Teatr Opery i Baletu, Łotewska Opera Narodowa, Moskiewska Opera Kameralna, Sofijska Opera Narodowa, Litewski Narodowy Teatr Opery i Baletu, Teatr Operowy im. Kołobowa z Moskwy czy znakomite rodzime Teatry z Warszawy, Łodzi, Poznania, Krakowa, Gdańska, Wrocławia.
Wymienić trzeba koniecznie znakomite zespoły specjalizujące się w wykonywaniu muzyki dawnej: Combattimento Consort Amsterdam i La Folia. Bydgoski Festiwal uświetniały swymi występami światowej sławy ansamble taneczne: Akademicki Teatr Baletu Askolda Makarowa z St. Petersburga, belgijski Królewski Balet Flandryjski, Hubbard Street Dance Chicago, Complexions Contemporary Ballet Korea National Ballet Company, hiszpański Ballet Cristina Hoyos, szwedzki Cullbergballet, francuski Ballet du Capitole z Tuluzy, Danza Contemporanea de Cuba, Béjart Ballet Lausanne, Polski Balet Narodowy, The Shanghai Ballet. Solistami spektakli i nadzwyczajnych koncertów były gwiazdy o światowej renomie: Ko Seng Hyoun ,Simone Kermes.
Festiwalom towarzyszyły wystawy, przegląd filmów muzycznych na DVD, a od 2008 r. przegląd oper kameralnych: Operowe Forum Młodych w wykonaniu studentów polskich i zagranicznych uczelni muzycznych.
A tutaj o historii bydgoskiej Opery i Bydgoskich Festiwalach Operowych pisze Jacek Marczyński.