Laureat Literackiej Nagrody Nobla 2023, norweski pisarz i dramaturg John Fosse w wywiadzie dla serwisu Lithub (cytowanym na portalu „Lubimy czytać”) powiedział: – Myślę, że najlepsza rada, jaką otrzymałem, to ta dana mi przez życie, a nie przez inną osobę. Dlatego właśnie brzmi ona: „słuchaj siebie, a nie innych. Trzymaj się tego, co sam masz i znasz. Nie myśl o tym, czego ci brakuje, co mają inni, skup się na tym, co zostało dane tobie. Posłuchaj swojego wewnętrznego głosu i własnej wizji tego, jak powinno wyglądać pisanie”.
Wspomnienia Gary’ego Guthmana przeczytałem, kiedy ogłoszono już laureata Literackiej Nagrody Nobla. Nie mogłem uwolnić się od myśli Johna Fosse’a. Guthman gra na własną nutę, robi wszystko „po swojemu” i słucha swojego wewnętrznego przesłania. Pozostaje wierny sobie, nawet jeśli nie wszystko idzie zgodnie z jego marzeniami. Podkreślić też należy literacką swobodę, z jaką porusza się artysta. Książkę czyta się znakomicie, dosłownie „jednym tchem”.
Nieokiełznana wyobraźnia pcha twórcę do innych dziedzin, niż tylko wykonawstwo. Guthman z sukcesem komponuje musicale i muzykę symfoniczną. Pisaliśmy o nagraniu „Concerto Romantico” („Koncert na harfę i orkiestrę symfoniczną”), utworze skomponowanym dla swojej żony, Małgorzaty Zalewskiej w 2017 roku. Jego prawykonanie odbyło się w Filharmonii Zabrzańskiej w lutym 2018 roku pod batutą Sławomira Chrzanowskiego. „Koncert na trąbkę i orkiestrę symfoniczną” powstał z kolei w 2019 roku. Po raz pierwszy zaprezentowano go w Filharmonii Łódzkiej w styczniu 2020 roku pod dyrekcją Pawła Przytockiego. Zastanawialiśmy się, o czym śpiewa flet w nowym koncercie Gary’ego Guthmana w wirtuozerskiej interpretacji Łukasza Długosza. Pisaliśmy o suicie „The Traveler” skomponowanej do cyklu wierszy zatytułowanych „The Nine Doors” („Dziewięć wrót”), inspirowanych tekstami filozoficznymi związanymi z astronomią i astrologią.
Guthman jest także kompozytorem „Fantazji Łódzkiej”, symfonii zamówionej przez Filharmonię Łódzką z okazji 600. rocznicy uzyskania przez Łódź praw miejskich w 1423 roku. Prapremiera odbyła się podczas 24. Festiwalu Filharmonii Łódzkiej „Kolory Polski” w 2023 roku. Czteroczęściowy utwór został zainspirowany burzliwą historią tego niezwykłego miasta, Łodzi – „Ziemi obiecanej”.
Gary Guthman jest autorem wszystkich kompozycji na dwóch albumach studyjnych wokalistki Sashy Strunin: „Woman in Black” (2016) i „Autoportrety” (2019, do wierszy Mirona Białoszewskiego).
Czytając wspomnienia Gary’ego Guthmana mamy do czynienia z innym obrazem tego twórcy. „Grając na własną nutę” to opowieści o jego przygodach i przebiegu kariery, choć nie jest to klasycznie linearnie napisana autobiografia. To ciąg rozważań o narodzinach i rozwoju pasji, wyciąganiu wniosków z niepowodzeń, ale także sukcesów. Są to refleksje o istocie sztuki muzycznej, przemyślenia związane z rozwojem kariery. Guthman pisze o koncertach na żywo z wybitnymi gwiazdami: Tomem Jonesem, Arethą Franklin, Johnnym Mathisem, Engelbertem Humperdinckiem, Sergio Mendesem, Burtem Bacharakiem, Tonym Bennettem, Michelem Legrandem, Neilem Sedaką i występach z Michaelem Bublé.
Ale nie relacjonuje przebiegu swojej edukacji. Jego wspomnienia nie zawierają też zwierzeń dotyczących życia osobistego, choć dużą część poświęca swoim dzieciom, Sarah i Davidowi. Pięknie opisuje też pierwsze spotkanie z Małgorzatą Zalewską, harfistką, której zakłócił koncert i dla której zamieszkał w Polsce. – Wiedziałem już, że to jest kobieta, której szukałem przez całe życie i z którą chcę spędzić resztę swoich dni – deklaruje artysta.
– Kolejne przeprowadzki za granicę, do dwóch różnych kulturowo krajów, przygotowały mnie na konieczność dostosowywania się do nowej rzeczywistości i zawierania kompromisów – pisze w swoich wspomnieniach Gary Guthman, amerykański trębacz, muzyk jazzowy, kompozytor i pedagog, który występował z wieloma zespołami jazzowymi na całym świecie. – Miałem szczęście, że mogłem przyglądać się setkom międzynarodowych sław w Ameryce Północnej i grać z nimi, co pomogło mi zostać solistą, artystą estradowym i kompozytorem. Życie w Polsce dało mi okazję zasymilowania się z obcą kulturą i poznania nowego języka. Różne życiowe katastrofy dały mi najważniejszą lekcję: „Pozbieraj się, otrzep z kurzu i zacznij od początku!”. Dalej nie wiem, czy mam jakąś ostateczną odpowiedź na pytanie mojej córki Sarah: „Skąd wzięła się twoja pasja?”. Jedno wiem na pewno. Szukając iskry, która rozpaliła moją pasję, odnajduję pokłady inspiracji schowane naprawdę bardzo głęboko.”
Wspomnienia, muzyczne opowieści i mnóstwo anegdot z życia artysty w rytmie jazzu przetłumaczył Piotr Pieńkowski. Guthman zabiera czytelników na koncerty z największymi gwiazdami i spotkania z Milesem Davisem i Winstonem Marsalisem. Opowiada również o rodzinie, swoich związkach z Polską i polsko – żydowskich relacjach, które stały się muzycznymi inspiracjami utworów, np. musicalu „List do Warszawy”.
– Nigdy bym nie przypuszczał, że wszystkie opisane tu, tak różne wydarzenia złożą się na cudowną podróż całego życia. Nadal będę grał na własną nutę! Gary Guthman obiecuje, że to jeszcze nie koniec!
Wspomnienia Gary’ego Guthmana „Grając na własną nutę” ukazały się nakładem Wydawnictwa Znak.
