I edycja Międzynarodowego Konkursu Muzycznego im. Karola Szymanowskiego odbyła się w 2018 roku. Zaproszenie do udziału w Komitecie Honorowym przyjęli sir Simon Rattle oraz Krzysztof Penderecki. Inicjatorką wydarzenia byla Joanna Wnuk-Nazarowa, ówczesna dyrektor NOSPR oraz władze katowickiej Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego. Joanna Wnuk-Nazarowa, dyrektorka I edycji, mówiła w rozmowie z Piotrem Matwiejczukiem w „Tygodniku Powszechnym”, że konkurs katowicki ma promować muzyków ambitnych, którzy chcą poszukiwać repertuaru nieogranego lub już go znaleźli i chcieliby przedstawić go publicznie. Zasadnicza idea była taka: Szymanowski w swoim czasie w Polsce był twórcą awangardowym, dlatego w programie przesłuchań znalazły się utwory rewolucjonistów, i dlatego zaczynamy od Beethovena – klasyka, który stał się romantykiem i natchnął następne pokolenia. Szymanowski odegrał podobną rolę w historii muzyki polskiej XX wieku. To on obudził w młodych kompozytorach chęć poszukiwania nowego języka i ośmielił ich do przełamywania myślenia konserwatywnego i wzniesienia się ponad popularny wówczas eklektyzm.
Do udziału w pierwszej edycji, w czterech kategoriach wykonawczych (fortepian, skrzypce, śpiew i kwartet smyczkowy) zgłosiło się 121 kandydatów z 20 krajów. W jury oceniającym kategorię „Śpiew” zasiadali: Jadwiga Rappé (przewodnicząca), Ewa Biegas, Hartmut Höll, Bruno Michel, Mitsuko Shirai oraz Elżbieta Szmytka. Pierwszą nagrodę (oraz nagrodę specjalną za najlepsze wykonanie utworu Karola Szymanowskiego) zdobyła Ewa Tracz, drugą Sylwia Olszyńska, trzecią Agnieszka Jadwiga Grochala.
Dyrektorką II edycji konkursu jest Ewa Bogusz – Moore, obecna dyrektorka naczelna i programowa NOSPR. W Komitecie Honorowym znaleźli się Sir Simon Rattle, Eugeniusz Knapik, Joanna Wnuk – Nazarowa, Andrzej Jasiński i Piotr Beczała. Do jury wszystkich kategorii zaproszenie przyjęły wybitne osobowości życia muzycznego na świecie.
W kategorii „Głos” młodych wykonawców oceniało jury w składzie, Jadwiga Rappé, Marcin Habela, Ewa Biegas, Melanie Diener, Thomas Mittermayer, Francesca Condeluci, funkcję przewodniczącego pełnił Dominik Licht. Ze względu na decyzję wykreślenia utworów rosyjskich z programu, ogłoszonej w sierpniu 2023 roku w geście solidarności z Ukrainą z prac w jury oceniającym śpiewaków wycofali się Thomas Hampson, Ulrike Sych – rektorka Universität für Musik und darstellende Kunst Wien oraz Francesca Zambello – dyrektorka artystyczna Washington National Opera.
Jak w ubiegłej edycji przewidziano wysokie nagrody pieniężne, w tej kategorii I miejsce to 25 000 EUR., II: 18 000 EUR, III: 10.000 EUR. Walka w kategorii „Głos” rozgrywała się w trzech etapach. Zakwalifikowano ponad trzydziestu uczestników, do finału dopuszczono pięciu śpiewaków: Magdalenę Lucjan (sopran), Monikę Radecką (sopran), Johannę Will (sopran), Shanley Horvitz (mezzosopran) i Jana Żądło (baryton).
Zwyciężyła Magdalena Lucjan, II miejsce zdobył Jan Żądło, otrzymał on także Nagrodę specjalną za interpretację utworu Karola Szymanowskiego (5 000 EUR). Monice Radeckiej przyznano Nagrodę specjalną za interpretację utworu współczesnego (1 000 EUR). Wyróżnienie dla najlepszego pianisty-kameralisty i nagrodę w wysokości 2 000 EUR otrzymał Grzegorz Biegas.
Finaliści zaprezentowali dwie arie z orkiestrą, która dyrygowała Marin Alsop, nowa dyrektor artystyczna NOSPR. Magdalena Lucjan wyśpiewała Pierwszą Nagrodę w finale arią Julii z „I Capuleti e i Montecchi” Vincenza Belliniego oraz Roksany z „Króla Rogera” Karola Szymanowskiego.
Magdalena Lucjan jest absolwentką Uniwersytetu MUK (Musik und Kunst Privatuniversität der Stadt Wien), gdzie studiowała pod kierunkiem prof. Melby Ramos. Od 2022 roku jest uczestniczką Akademii Operowej przy Teatrze Wielkim Operze Narodowej w Warszawie. Obecnie kończy studia magisterskie na kierunku Vocal Performance na Universität für Musik und darstellende Kunst Wien (MDW). Zadebiutowała w Szwajcarii jako Clorinda w „Kopciuszku” Gioachino Rossiniego na Ticino Musica Festival pod kierownictwem muzycznym Umberto Finazzi i w inscenizacji Daniele Piscopo. W grudniu 2022 roku Magdalena zaśpiewała role Duszka Piaskowego i Duszka Rosy w „Jasiu i Małgosi” Engelberta Humperdincka w Schlosstheater Schönbrunn w Wiedniu, w grudniu 2023 roku zaśpiewa rolę Małgosi w tej samej produkcji.
Jest stypendystką Julian Cochran Foundation i firmy SCM. W czerwcu 2023 roku Magdalena wykonała po raz pierwszy pieśni z cyklu „Night Scenes” Juliana Cochrana w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego. W sierpniu 2023 roku z towarzyszeniem pianistki Gabrieli Lasoty – Cierniak wystąpiła także w performansie artystycznym w warszawskiej Hali Koszyki, podczas którego powstały obrazy Patrycji Dańków-Bil inspirowane trzema cyklami pieśni.
Konkurs organizowany jest przez Narodową Orkiestrę Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach wspólnie z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Miastem Katowice, Polskim Radiem, Akademią Muzyczną im. K. Szymanowskiego w Katowicach oraz Towarzystwem Muzycznym im. K. Szymanowskiego w Zakopanem. Partnerem Strategicznym konkursu jest Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Partnerem Medialnym jest Polskie Centrum Informacji Muzycznej.
Przesłuchania odbywały się w siedzibie NOSPR w Katowicach i były transmitowane na kanale Youtube NOSPR. Tutaj można obejrzeć finałowy etap w kategorii głos. Transmitowany na żywo będzie również koncert laureatów wszystkich kategorii.
