REKLAMA

Odszedł Robert Wilson, legendarny amerykański reżyser (1941–2025)

Legendarny amerykański reżyser, scenograf i architekt zaliczany był do najważniejszych artystów teatru i sztuk wizualnych. Jego nowatorstwo polegało na synkretycznym podejściu do tworzenia spektakli – całościowym przygotowywaniu wszystkich jego elementów, od muzyki i tekstu po rzeźbę, taniec i ruch. Robert Wilson odszedł w wieku 83 lat.

Urodził się 4 października 1941 roku w Waco w Stanach Zjednoczonych. Studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Teksasie (1959-62), następnie Malarstwo w American Center w Paryżu, a także Architekturę i Projektowanie Wnętrz w Pratt Institute na Brooklynie. W tamtym okresie inspirował się pracami George’a Balanchine’a, Jerome’a Robbinsa, Marthy Graham, Merce’a Cunninghama i Johna Cage’a.

„Einstein on the Beach”. Opéra Berlioz, 2012 © Lesley Leslie-Spinks
„Einstein on the Beach”. Opéra Berlioz, 2012 © Lesley Leslie-Spinks

W 1968 roku założył The Byrd Hoffman School of Byrds, eksperymentalny zespół, z którym przygotował takie spektakle, jak „The King of Spain” i “The Life and Times of Sigmund Freud”.

Sławę przyniosła mu współpraca z kompozytorem Philipem Glassem i choreografką Lucindą Childs przy operze „Einstein on the Beach” (1976). Do jego przełomowych prac zaliczane jest także „Deafman Glance” i „The Life and Times od Joseph Stalin”. Współpracował z najbardziej prestiżowymi scenami operowymi świata, m. in. The Metropolitan Opera, Teatro alla Scala, Teatro dell’Opera di Roma, Opéra national de Paris, Zurich Opera, Houston Grand Opera czy Teatro Real de Madrid.

„Madama Butterfly”, Opéra national de Paris, 1992 © Florian Kleinefenn
„Madama Butterfly”, Opéra national de Paris, 1992 © Florian Kleinefenn

W 1992 roku założył The Watermill Center, wyjątkową przestrzeń eksperymentów i współpracy artystycznej. Był laureatem Złotego Lwa na Biennale w Wenecji (1993), nagrody Oliviera (2013) i nominacji do Pulitzera (1986).

W 1998 roku wyreżyserował dla The Metropolitan Opera w Nowym Jorku „Lohengrina” Richarda Wagnera z Benem Heppnerem (Lohengrin), Deborah Voigt (Elza) i Deborah Polaski (Ortruda), pod batutą Jamesa Leivne’a.

W Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie w 2008 roku przygotował inscenizację „Fausta” Charlesa Gounoda, a w 2005 roku w Teatrze Dramatycznym w Warszawie – „Kobiety z morza” Susan Sontag.

Artur Ruciński(Walenty) i Monika Ledzion (Siebel) w „Fauście” w reżyserii Roberta Wilsona w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej © Stefan Okołowicz
Artur Ruciński(Walenty) i Monika Ledzion (Siebel) w „Fauście” w reżyserii Roberta Wilsona w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej © Stefan Okołowicz

Zmarł 31 lipca 2025 roku w swoim domu w Water Mill w Nowym Jorku.

Do jego ostatnich inscenizacji operowych należy: „Turandot” Giacoma Pucciniego (w październiku 2025 roku na scenie Litewskiego Narodowego Teatru Opery i Baletu w Wilnie), „Tristan i Izolda” Richarda Wagnera (w lutym 2026 roku spektakl z zespołami Ljubljana Opera House przygotuje muzycznie Jacek Kaspszyk) i „Mesjasz” Jerzego Fryderyka Haendla (wiosną 2026 roku w Houston Grand Opera).

Próby do „7 samotności” w Kownie (czerwiec 2025) © S. Baturos (materiały Narodowego Teatru Dramatycznego w Kownie)
Próby do „7 samotności” w Kownie (czerwiec 2025) © S. Baturos (materiały Narodowego Teatru Dramatycznego w Kownie)
reklamaspot_img
reklamaspot_img

Również popularne