Ukraińska Orkiestra Wolności powstała w 2022 dzięki inicjatywie Metropolitan Opera w Nowym Jorku i Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie. Orkiestrę tworzą uchodźcy zmuszeni do opuszczenia kraju ze względów bezpieczeństwa, ukraińscy muzycy będących członkami orkiestr europejskich oraz instrumentaliści grający w krajowych zespołach.
Ukraińska Orkiestra Wolności zaprezentuje poruszającą wersję dzieła z tekstem „Ody do radości” w języku ukraińskim. Poemat Schillera to manifest wolności, postępu i oporu wobec agresji. Nagranie wykonania symfonii na żywo przez orkiestrę zostało wydane na początku tego roku przez Deutsche Grammophon z okazji drugiej rocznicy inwazji Rosji na Ukrainę. Okładkę płyty zdobi zdjęcie wykonane przez tandem polskich fotografów Karpati&Zarewicz.
Podczas 3. w swojej historii tournée Ukrainian Freedom Orchestra zaprezentuje „IX Symfonię” Ludwiga van Beethovena m. in. w Paryżu, Londynie, Nowym Jorku i Waszyngtonie. Dzięki staraniom Tomasza Koniecznego i Rafała Kokota Ukraińska Orkiestra Wolności wystąpi także w ramach II edycji BOF w specjalnym koncercie w Stoczni CRIST w Gdyni. Polscy artyści oraz Chór Opery i Filharmonii Podlaskiej zaśpiewają zmodyfikowany tekst „Ody do radości” Schillera w języku ukraińskim.
Peter Gelb, dyrektor Generalny The Metropolitan Opera oraz Keri-Lynn Wilson, i dyrygentka Ukrainian Festival Orchestra zapraszają na Baltic Opera Festival
Wybór dzieła nie jest przypadkowy. W 2024 roku mija 200. lat od powstania jednego z najbardziej znanych i przejmujących utworów symfonicznych w całej historii muzyki. Upamiętniając powstanie „IX Symfonii d-moll. op. 125″ Ludwiga van Beethovena. Każdy koncert rozpocznie się od wykonania specjalnie skomponowanego z tej okazji utworu „Wolność”, którego autorką jest znana ukraińska kompozytorka Victoria Poleva.
Koncert „Solidarity and Freedom” w stoczni CRIST w Gdyni, 23 lipca 2024 roku, odbędzie się pod honorowym patronatem byłego Prezydenta RP, założyciela Solidarności i laureata Pokojowej Nagrody Nobla Lecha Wałęsy oraz pod patronatem Polsko-Ukraińskiej Izby Gospodarczej. Będzie to jedno z wydarzeń towarzyszących II edycji Baltic Opera Festival, Ukraińską Orkiestra Wolności zadyryguje Keri-Lynn Wilson. Wystąpią i zaśpiewają po ukraińsku polscy artyści: Izabela Matuła (sopran), Małgorzata Walewska (mezzosopran), Piotr Buszewski (tenor) i Tomasz Konieczny (bas).
– Pomysł zagrania koncertu w takiej przestrzeni narodził się w mojej głowie już kilka lat temu – powiadał podczas spotkania z dziennikarzami w Stoczni CRIST w Gdyni Tomasz Konieczny. – Jestem bardzo szczęśliwy, że ten pomysł uda nam się zrealizować, także dzięki wielkiej determinacji zaangażowania Rafała Kokota, dyrektora festiwalu. Trasa koncertowa Ukrainian Freedom Orchestra odbywa się już po raz trzeci i po raz trzeci ten niezwykły zespół występuje w Polsce. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego finansuje rezydencje muzyków ukraińskich w Warszawie. Ci muzycy potem będą występowali na całym świecie. Byliśmy pionierami, Ukraińska Orkiestra Wolności powstała w Polsce, dzięki współpracy Metropolitan Opera w Nowym Jorku oraz Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie.
Prezydent Lech Wałęsa, twórca „Solidarności” i laureat Pokojowej Nagrody Nobla, który od początku wspiera walczącą Ukrainę, który objął honorowy patronat nad naszym wydarzeniem pojawi się na koncercie. Olena Załęska, żona prezydenta Ukrainy patronuje tej orkiestrze od początku jej powstania. Osobiście nie jestem może aż tak ortodoksyjny, jeśli chodzi o śpiewanie rosyjskiej muzyki, sam będę ją niedługo wykonywał po kilku latach przerwy. Ale doskonale rozumiem, dlaczego taka sytuacja ma miejsce w Polsce. Nie gramy muzyki rosyjskiej, w tej sytuacji grajmy muzykę ukraińską. Niebawem nagram płytę, na której pokażemy coś nietypowego. A dyrekcji Stoczni CRIST w Gdyni i jej założycielom: Ireneuszowi Ćwirko i Krzysztofowi Kulczyckiemu dziękuję za otwartość, to dla mnie bardzo dużo znaczy.
W Stoczni CRIST w Gdyni pracuje w tej chwili dużo Ukraińców. W naszym szczególnym wydarzeniu „Solidarity and Freedom”, Polacy wystąpią razem z Ukraińcami. Nasz koncert różni się trochę od koncertów, które potem odbędą się w Londynie, Waszyngtonie i Paryżu. Rozmawialiśmy o tym z Peterem Gelbem, dyrektorem The Metropolitan Opera w Nowym Jorku i menedżerem tego koncertu, ustaliliśmy, żeby nie był to koncert wykonywany tylko przez Ukraińcowi. W Stoczni CRIST w Gdyni wystąpi całkowicie polska obsada. W tym szczególnym miejscu, 100 km od rosyjskiej granicy, spotykają się nasze narodowości. W koncercie weźmie też udział Chór Opery i Filharmonii Podlaskiej w Białymstoku, który nagrał „IX Symfonię” Beethovena w zeszłym roku dla Dekki. Śpiewa po ukraińsku. Wystąpi czworo polskich solistów: Izabela Matuła, Małgorzata Walewska, Piotr Buszewski i ja. A zadyryguje Kanadyjka, Keri-Lynn Wilson, Kanadyjka, ale pochodząca z Ukrainy.
Chcę podkreślić, że to nie jest dosłowne tłumaczenie „Ody do radości”, to bardzo szczególny tekst. Np. zamiast słowa „Freunde” czyli radość pojawia się „slava” – czyli zwycięstwo.
Podczas tegorocznej trasy koncertowej Ukrainian Freedom Orchestra weźmie także udział w dwóch wykonaniach opery „Turandot” Giacomo Pucciniego (20 lipca i 25 lipca 2024 roku) w scenerii Opery Leśnej w Sopocie.
II edycja Baltic Opera Festival
II edycję Baltic Opera Festival (BOF) zainauguruje 20 lipca 2024 roku „Turandot” Giacomo Pucciniego, w reżyserii i scenografii Waldemara Zawodzińskiego, kostiumami Dorothée Roqueplo i choreografii Janiny Niesobskiej. Za reżyserię świateł odpowiadać będzie Bogumił Palewicz. Ukrainian Freedom Orchestra zadyryguje Keri-Lynn Wilson. Liudmyla Monastyrska wystąpi w tytułowej partii chińskiej księżniczki, na scenie pojawią się także Martin Muehle (Kalaf), Izabela Matuła (Liu), Rafał Siwek (Timur), Jacek Laszczkowski (Cesarz Altoum), Stephano Park (Mandaryn) oraz Tomasz Rak, Aleksander Zuchowicz i Mateusz Zajdel jako Ping, Pang i Pong. Wystąpi chór i tancerze Teatru Wielkiego w Łodzi. Orkiestrą -bandą (czyli zespołem muzyków umieszczonych za sceną) zadyryguje Piotr Jaworski. „Turandot” zabrzmi na scenie Opery Leśnej także 25 lipca 2024 roku.
21 lipca 2024 roku na scenie Opery Bałtyckiej w Gdańsku pokazana zostanie najnowsza produkcja Teatru Wielkiego w Łodzi, „Jaś i Małgosia” Engelberta Humperdincka w reżyserii Natalii Babińskiej, scenografii i kostiumami Diany Marszałek, choreografii Anny Hop, animacjami Zuzanny Grzegorowskiej oraz reżyserią świateł Macieja Igielskiego. To baśń teatralna w trzech obrazach z tekstem napisanym przez siostrę kompozytora Adelheid Wette, opartym o utwór o tym samym tytule braci Wilhelma i Jacoba Grimmów, a muzyka operuje wagnerowską atmosferą i monumentalną orkiestracją symfoniczną. Zadyryguje Rafał Janiak.
W „Latającym Holendrze” 24 lipca 2024 roku wystąpią Tomasz Konieczny (Holender), Vida Mikneviciute (Senta), Dominik Sutowicz (Eryk), Rafał Siwek (Daland), Rafał Bartmiński (Sternik) oraz Małgorzata Walewska (Mary). Zadyryguje Yaroslav Shemet. Spektakl przygotowała reżysersko (w koncepcji inscenizacyjnej i pod opieką artystyczną Tomasza Koniecznego Barbara Wiśniewska, scenografię według koncepcji Borisa Kudlički zaprojektowała Natalia Kitamikado, autorka kostiumów jest Dorothée Roqueplo, oświetlenia Bogusław Palewicz, a projekcji multimedialnych Bartek Macias. Choreografię i ruch sceniczny przygotował Jacek Przybyłowicz.
Dyrektorem festiwalu jest Rafał Kokot, Tomasz Konieczny pełni rolę dyrektora artystycznego, organizatorem jest Opera Bałtycka w Gdańsku, w imieniu której działa jej dyrektor Romuald Wicza-Pokojski.
Bilety dostępne są w kasie Opery Bałtyckiej w Gdańsku i stronie www.balticoperafestival.
